Interview

"Ik denk dat het KPI-project ons kan helpen om de data goed inzichtelijk te krijgen, op een visuele manier."

Astrid Francis komt van een akkerbouwbedrijf in de Beemster, Noord-Holland. Het bedrijf wordt gerund door haar man Bram, en zijn broer Willem. Hun overgrootvader kocht het bedrijf, toendertijd 9 hectare aardappels. Inmiddels telen ze 80 hectare aardappels. Ze zijn gespecialiseerd in pootgoed, maar Astrid zelf teelt en vermarkt ook de Beemster Valery, een bijzonder aardappelras als streekproduct van Beemster bodem. Het bedrijf neemt deel aan de pilot Noord Holland Noord.

Duurzaamheid

Met kinderen als mogelijke bedrijfsopvolgers zijn ze wel overtuigd van het feit dat ze duurzaam moeten produceren voor het klimaat en de toekomst. Daarnaast is de Beemster sinds 1999 werelderfgoed en voelt dat ook als een verantwoordelijkheid. “Wij kunnen mooi voedsel maken voor de markt en we willen dat ook dolgraag blijven doen. We hebben hier de allermooiste, allerbeste grond waar we goed voor zorgen. Mijn man zit op zijn knieën op die grond in zijn akker en laat de grond door zijn handen gaan. Dat hebben zijn ouders aan hem doorgegeven en hij geeft het ook weer door: Kijken wat de teelt doet, kijken wat de grond kan geven, wat de grond nodig heeft. Iedere polder heeft zijn eigen bijzonderheden en de boeren hebben daar veel expertise in opgedaan.” 

“We willen hier wel voedsel telen! We willen ondernemer zijn en dit land tot waarde brengen. Het is zulke mooie grond, zo vruchtbaar, zo mooi om voedsel op te verbouwen. Het is ons kind, we passen er op, we zorgen ervoor. Het moet dus hand in hand gaan met duurzaamheid. En dat kan, daar ben ik van overtuigd.” 

KPI’s

Voor haar, zegt Astrid, is de allerbelangrijkste vraag: “Hoe krijg je boeren in beweging? Hoe zorg je ervoor dat ze ergens in gaan geloven en hun schouders eronder zetten? Wat dat betreft is het nu wel echt een lastige tijd. Ik denk dat het voor het systeem van KPI’s heel belangrijk is om te kunnen laten zien voor welke waarden wordt beloond, en dat boeren dat ook voor zichzelf en anderen inzichtelijk kunnen maken. En vervolgens moet er een duidelijk en robuust systeem zijn waar die beloningen ook daadwerkelijk uitbetaald worden”. 

Hier gaan we in onze pilot met verschillende Beemster gebiedspartijen aan werken. Zeker de Provincie Noord-Holland en de Gemeente Beemster trekken daar hard aan. Samen hebben we nu in ieder geval geïdentificeerd op welke KPI’s we denken de meeste impact te kunnen realiseren, zowel op bedrijfsniveau als op gebiedsniveau. Bodem en water zijn daarbij belangrijke thema;s voor ons, maar we hebben er ook bewust voor gekozen om aan de slag te gaan met de KPI “Herkomst Inputs”. We zien echt kansen voor dit gebied in het verwaarden van een deel van onze producten in de korte keten. Het zou mooi zijn als we in die omslag ondersteund worden vanuit het KPI-systeem.  

Beloningen

Astrid benadrukt dat het belangrijk is om het deel van de beloningen voor prestaties echt snel tastbaar en geloofwaardig moet worden. De ervaring is namelijk dat je daar als teler heel kwetsbaar bent. In beleid vinden steeds veranderingen plaats, en subsidies of vergoedingen voor gedorven inkomsten zijn gewoon geen aantrekkelijk alternatief voor je eigen boterham verdienen. 

In de keten ben je wat innovatie en duurzaamheid betreft ook kwetsbaar. Astrid: “Je doet je best een mooi ras te telen en om goede afspraken te maken met een afnemer. Maar als ze ergens anders vandaan iets goedkopers kunnen krijgen, dan wordt zonder dat je het weet de stekker eruit getrokken. We voelen ons dan echt machteloos. Nederlandse boeren doen enorm hun best om zo duurzaam mogelijk te telen, maar zolang het systeem niet verandert, helpt dat niets voor klimaat en natuur”. 

Belang van data

Om boeren echt mee te krijgen wordt het belangrijk om de data kant goed op orde te hebben. Om inzichtelijk te maken wat er nu goed gaat, wat beter kan, en hoe daar stappen worden gezet. Astrid: “Er leeft onder telers een sterke overtuiging dat niemand beter weet wat goed is, voor de bodem, voor het gewas, voor het bedrijf, dan de teler zelf. Dat is gebaseerd op veel ervaring en gevoel. Voor de bereidheid om aanpassingen te doen in de bedrijfsvoering, is het nodig om de KPI’s goed inzichtelijk te hebben en makkelijk te kunnen houden, en positieve effecten in de cijfers terug te gaan zien.”

Astrid is dan ook heel blij met de betrokkenheid van het Data Value Center Agri & Food, een partij ‘dicht-bij-huis’ die gaat helpen met de data strategie. Ze hoopt uiteindelijk dat het platform zo fijn in gebruik gaat zijn, dat het voelt als een gadget waar je niet zonder kan. Wat niet alleen makkelijk en fijn in gebruik is, maar ook echt iets toevoegt aan het overzicht in je bedrijf. Astrid: “Ik denk dat het KPI-project ons kan helpen om de data goed inzichtelijk te krijgen, op een visuele manier. En die in eerste instantie zelf echt goed te analyseren en met elkaar te delen. Zowel agronomisch, als financieel als qua duurzaamheid. Als we dat integraal in beeld hebben, en gevoel krijgen voor hoe we ervoor staan, dan zien we vanzelf in welke richting we kansen zien”.

Praat mee op het forum!

Heb jij een goed idee of wil je bijdragen aan de discussie?

Ook in deze serie

Duurzaam Boeren Drenthe & WUR
"Akkerbouwers in Drenthe van start met KPI’s"
Teamleider en datakoppelaar bij WUR Sander Janssen
"De landbouw kent een gefragmenteerd ICT-landschap: stap voor stap verbeteren"
Ik doe mee

Blijf op de hoogte

Via de nieuwsbrief blijft u op de hoogte van de laatste ontwikkelingen. Dit kun je verwachten: Hoe kunt u als boer zelf aan de slag? Hoe zitten beloningssystemen in elkaar? Hoe wordt in de pilots met data omgegaan? Hoe zorgt het Ministerie voor integraal beleid?

Bedankt voor uw inschrijving! U ontvangt vanaf nu de laatste ontwikkelingen.
Helaas! Er is iets misgegaan.

Samenwerkings­partners