"Een eigen data strategie als opstap naar het belonen van prestaties."

Wie is er betrokken?

De lokale partijen zijn ANV Water Land & Dijken, Gemeente Purmerend, waterschap HHNK, Provincie Noord-Holland en Rabobank Kring Noord-Holland Noord. De pilot wordt ondersteund door het expertteam Voedselvisie Noord-Holland waarin specialisten vanuit de provincie, Land&Co, WUR, LBI, Boerenverstand en CLM vertegenwoordigd zijn.

De pilot onderzoekt het gebruik van de KPI-systematiek binnen de bestaande structuren zoals het landbouwportaal Noord-Holland (stimuleren op maatregelenniveau en coaching) en het Data Value Center Agri&Food.

Wat is voor jullie de focus? 

Om de landbouw te verduurzamen wordt van boeren gevraagd om allerlei maatregelen te nemen op hun bedrijf. Door de stapeling van maatregelen is niet meer duidelijk aan welke doelen de verschillende maatregelen bijdragen en de boer ziet door de bomen het bos niet meer. Vandaar dat er vanuit de landbouwsector behoefte is om vanuit vakmanschap en eigen handelingsperspectief inhoud te geven aan lange-termijn doelen. Dat spreekt de ondernemers in deze pilot erg aan. Ze zijn bereid om zich in te zetten voor bodem, water en biodiversiteit maar vragen zich wel af op welke manier zij daarvoor een eerlijke vergoeding krijgen. 

Voor de duur van de pilot ligt de focus in De Beemster op de volgende hoofdvraag: “zijn duurzaamheidsdoelen in het gebiedsproces via de KPI methodiek voor akkerbouwers meetbaar, onderling vergelijkbaar, stuurbaar en daardoor beloonbaar te maken door potentiële beloners als bijvoorbeeld een waterschap, provincie, gemeente of een consortium van maatschappelijke stakeholders?”

Kern KPI’s

De Noord-Hollandse pilot deelnemers hebben een kernset KPI’s Kringlooplandbouw geïdentificeerd op basis waarvan zij zelf hebben beoordeeld dat ze de meeste impact op bedrijfsniveau kunnen maken. Het gaat om de volgende 6 KPI’s: 

1. Herkomst inputs
2. Bodemkwaliteit
3. O.S.
4. Energiebalans
5. Gewasbeschermingsmiddelen
6. Natuur (Biodiversiteit en Landschapselementen)

In 2022 en 2023 is als doel gesteld de KPI set (1 t/m 6) binnen de KPI methodiek verder te onderzoeken en verdiepen. Recent is de werkgroep weer met een nieuwe bijeenkomsten gestart. Gekeken wordt dan of er bovenop deze 6 KPI’s nog een uitbreiding gerealiseerd kan worden. 

Eigen platform

Een bijzonder onderdeel van de pilot in De Beemster is dat ze ervoor kiezen om samen met het Data Value Center Agri & Food aan de slag te gaan met het gezamenlijk creëren van een regionale ‘veilige oefen’ datadeelomgeving. Boeren kunnen in deze omgeving oefenen met het daadwerkelijk ophalen en aanleveren van data. Aanvullend werken ze ook aan het gezamenlijk opstellen van een afsprakenkader (van wie is die data?).

Samen met Data Value Center gaan ze in De Beemster niet alleen werken aan infrastructuur en datapijplijnen, maar ze willen ook bijdragen aan data maturiteit en awareness van deelnemende akkerbouwers. Bedrijven die deelnemen in de pilot investeren daarmee ook in algemene digitale vaardigheden. 

‍Beweging bij akkerbouwers

Los van de data is het natuurlijk vooral heel belangrijk om helder te krijgen welke ambitie (drempel/streefwaarden) gaat zorgen voor een beweging in het gebied bij akkerbouwers en gebiedspartners. Samen zal worden op basis van het dashboard een onderlinge vergelijking binnen de groep worden ontwikkeld. Dankzij de pilot kan inzicht in duurzame prestaties (scores KPI’s) bijdragen aan de bereidheid tot aanpassen van de bedrijfsvoering door betrokken akkerbouwers.

Welke vorm van beloning hen motiveert is ook onderdeel van de pilot. Naast geldelijke beloning of reductie op belasting is er natuurlijk ook zoiets als sociale beloning (voorkeur bij pachtuitgifte, de waardering van omwonenden).

Danielle: “Ik zie dat de gesprekken van afgelopen jaar al best veel inzichten hebben opgeleverd bij de partners. De agrarisch ondernemers staan meer open voor bloeiende akkerranden en afzet in de korte keten. De overheden stellen ambities bij, omdat haalbare doelen ook afhankelijk zijn van bodem en weersomstandigheden.”

‍