Toer langs de KPI-kernset: sturen op biodiversiteit

In deze KPI Live toeren we verder langs de KPI Kernset. Deze bijeenkomst gaat het over de Biodiversiteits-KPIs. Boki Luske, onderzoeker bij het Louis Bolk instituut, heeft een presentatie voorbereid over deze KPIs.

Voorgeschiedenis en de huidige situatie

Boki vertelt dat er in de ontwikkeling van de KPIset gebruik is gemaakt van de Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij en de Biodiversiteitsmonitor Akkerbouw. Uit de melkveehouderij zijn twee indicatoren meegenomen als “Biodiversiteits-KPIs”: Het aandeel Natuur en Landschap en Kruidenrijk grasland. De andere indicatoren zijn opgenomen in andere KPIs.

Voor wat betreft de akkerbouw zijn twee indicatoren meegenomen uit de monitor: Het aandeel Natuur en Landschap en Gewasdiversiteit. Het percentage rustgewassen is ook belangrijk, maar deze is opgenomen in de Bodem KPIs.

Boki legt uit dat voor elke KPI is gekeken welke doelen ermee gehaald worden en hoe maatregelen op de KPIs inwerken en er is getracht een inschatting te maken van kosten en baten die deze maatregelen met zich meebrengen (te zien in de volledige presentatie)

Ontwikkelingen in KPI ‘aandeel Natuur en Landschap’

Ze geeft aan dat groenblauwe dooradering onderdeel is van de voorgestelde doorontwikkeling van de KPI Natuur en Landschap. Maar hoe is groenblauwe dooradering te meten en wat is er nog te wensen?  “Afgezien van de landschapselementen zelf, de strekkende meter lijn en punt elementen, zou je eigenlijk ook nog iets willen zeggen over de connectiviteit. Hoe sluiten ze op elkaar aan? En over de verscheidenheid van de elementen en eigenlijk zou je ook nog iets toe willen voegen over de kwaliteit van de elementen.”

Het in kaart brengen van de groen-blauwe dooradering sluit mooi aan op het ‘Aanvalsplan Landschap’, waarin groenblauwe dooradering genoemd wordt met een streefwaarde van 10% in 2050.

De data inwinning van Agrarisch Natuur en landschapsbeheer vindt nu plaats door veldbezoek van een adviseur in combinatie met scan gis. Dit is een dure methode en deze is (nu) niet landsdekkend. Daarom zou het gebruik van NDVI data (remote sensing data over vegetatie) een quick and dirty methode om mee te beginnen kunnen zijn. En wellicht is het in de toekomst mogelijk ook de kwaliteit in beeld te brengen via NDVI. 

De verschillende ANLb en BBM pakketten die nu gehanteerd worden in de KPI Natuur en Landschapsbeheer hebben een weging die nu gebaseerd is op de economische vergoeding. Daaruit komen soms onrealistische percentages. Daarom willen ze deze nog eens onder de loep nemen en meer baseren op wat de pakketten bijdragen aan biodiversiteitsherstel.

Ontwikkelingen in KPI 'gewasdiversiteit’

KPI gewasdiversiteit geeft de mate van diversiteit in het bouwplan. Deze gegevens zijn beschikbaar uit de gecombineerde opgave. Gewasdiversiteit zegt alleen iets over de hoeveelheid verschillende gewassen die geteeld worden, maar niet welke gewassen, dus zonder weging die het gewas heeft voor biodiversiteit. Samen met een expert wordt nu gekeken of er een weging ingebracht kan worden op basis van de meerwaarde voor biodiversiteit.

Lastig blijft dat zaken niet dubbel moeten voorkomen, het aandeel rustgewassen zit bijvoorbeeld in de kpi bodemkwaliteit, maar is ook heel belangrijk voor biodiversiteit. Uiteindelijk moet je integraal kijken en dubbeltellingen zien te voorkomen. De KPI gewasdiversiteit schuurt tegen de ecoregelingen aan, maar die zijn maatregelsturend en niet doelsturend. Er moet worden voorkomen worden dat er niet een tweede systeem naast de ecoregelingen ontwikkeld wordt, want het is zo al complex genoeg.

KPI scores

"In drie pilotgebieden doen we nu onderzoek: Zuidwestelijke Delta voor akkerbouw, en de Achterhoek en het Westerkwartier wat melkveehouderij gebieden zijn. In deze pilot-gebieden zijn we aan het onderzoeken wat de samenhang met andere KPI’s is en we onderzoeken effecten op de scores van KPI’s onder verschillende wegingen. De veldbezoeken geven aan dat zowel de bedrijfstypes als de mogelijkheden per gebied ontzettend verschillend zijn en zo dus op de mogelijkheden om op bepaalde KPIs te scoren. "

‍Er wordt hard nagedacht over referentiewaarden en streefwaarden. Wanneer ga je nou belonen? Wat is een goede drempelwaarde? En wanneer is er genoeg biodiversiteit? Of is er geen streefwaarde? Landelijke streefwaarden zijn lastig met alle verschillen per gebied. En moeten we dan toe naar generieke of gebiedsspecifieke referentiewaarden? De scores verbinden aan de KPIs is nog geen eenvoudige opgave.

‍

Download hier de presentatie