Toepassingen

Toepassingen. Wat kunnen publieke en private partijen met KPI's?

Mogelijke toepassingen van KPI's in de praktijk: de manieren waarop KPI's binnen onder meer ketens, beleid en gebiedsprocessen kunnen worden ingezet voor het waarderen van duurzaamheidsprestaties. Hier zijn drie factsheets en een achtergronddocument over geschreven, waarin enkele praktijkvoorbeelden beschreven staan. Ook de juridische kaders worden geschetst in het licht van de Europese regelgeving. Wat zijn nou de manieren om KPI's in te zetten om doelen dichterbij te halen. Wat doen partijen nu al? Wat zou er nog meer kunnen? En wat is er nog niet bekend? Hier ging het over in de KPI-Live van 22 november, waarin Allard Jellema, Ralph Pessers en Joan Reijs (Wageningen Economic Research)  toelichting gaven. 

‍Toepassingen

Er is gestart met drie toepassingsvormen: markt, regionale overheden (provincies, waterschappen, gemeente) en rijksoverheid. De verschillende toepassingen zijn te zien in het licht van de interventieladder.

Hoe hoger op de ladder, hoe hoger het niveau van ‘borging’ moet worden. Zodra bijvoorbeeld belastinggeld ingezet wordt voor belonen of beprijzen moet de ‘controleerbaarheid’ groter zijn dan wanneer het bijvoorbeeld slechts voor communicatie wordt gebruikt. Belangrijke aspecten bij het borgen van het systeem zijn een onafhankelijk beheer van het systeem, de controle van de data en de data-analyse en het feit dat de manier van controleren steeds aangepast moet worden aan de laatste stand van zaken en ontwikkelingen. Meten komt echter niet zonder uitdagingen: hoge kosten en de vraag ‘wat meet je precies?'

Een vraag is: 'Kun je op verschillende manieren en detailniveaus naar de KPI's kijken?’ 'Wat heeft welke toepassing nodig?’

Een belangrijk aspect bij de toepassingen is ‘integraliteit’. Je wilt voorkomen dat een focus op het ene doel een negatief effect heeft op het andere doel (afwenteling). Integraliteit is lastig te waarborgen omdat een bedrijf of een overheid andere doelen kan hebben en andere KPI's centraal kan zetten.

‍Van middelen naar doelsturing, maar niet in één dag

GLB is op weg om meer prestatiegericht te worden. Hier zit wellicht een potentiële rol voor de KPI systematiek. Bijvoorbeeld in het common monitoring and evaluation framework of als beloningmaatstaf voor de ecoregelingen. Toch zijn er juridisch nog veel vragen die uitgezocht moeten worden.

Bij doelsturing zijn er meerdere zaken van belang die je helder voor ogen moet hebben

1. Beoordeel je een individueel bedrijf?
2. Hoe ga je het meten? Inspanning versus prestatie?
3. Hoe stuur je nou met KPI's? Met welke beleidsinstrumenten ga je sturen? leren/belonen/normeren en beprijzen. Hier komt de interventieladder in beeld.

‍“Doelsturing werkt voor ondernemers”

Vanuit de zuivelketen komt het commentaar “Doelsturing werkt voor ondernemers”. Duurzame bedrijven kunnen sturen. Maar kun je alle doelen halen? “Je komt altijd uit op een soort spinnenweb waarin je oppervlakte wilt vergroten.” “Effecten van de ene KPI hebben vaak weer een weerslag op andere en het is niet zo dat altijd alles in de plus eindigt.” 

‍Het doel van komend jaar is om meer te leren over toepassingsvormen

Wat heeft een bepaalde toepassing nou nodig? Wat zijn de nuanceverschillen in de verschillende toepassingen? De toepassingsvormen zijn namelijk anders op in inhoud, juridische kaders en mate van borging.

Maar welke cases zijn nou interessant voor het KPI-project om eruit te lichten? Als eerste wordt genoemd KPI's voor gebruik in PPLG’s (Provinciaal Programma Landelijk Gebied). Ook zou het interessant zijn eens te kijken naar hoe KPIs toe te passen in de stoffenbalans.Vanuit het publiek de suggestie om eens te kijken wat je nou nodig hebt om in Europa te vertellen dat je af wilt wijken van middelsturing en naar doelsturing wilt gaan (stoffenbalans, N-bodemoverschot).

Met welke andere toepassingen kan het kennisconsortium komend jaar aan de slag? Goede suggesties zijn van harte welkom!

‍Link naar de pdf van de presentatie

‍

‍